Een slimme meter, ook wel een intelligente meter genoemd, is een digitale energiemeter die het energieverbruik bij kan houden. Hij vervangt de oude analoge ferrarismeter of draaischijfmeter. De slimme meter kan zowel elektriciteit als het gas meten en doorgeven aan de energieleverancier. Er bestaan ook slimme meters die de watermeter uit kunnen lezen. In tegenstelling tot traditionele meters die alleen het totale verbruik kunnen meten, kunnen slimme meters ook het verbruik in real-time meten en bekijken. Dit biedt veel voordelen voor zowel consumenten als energiebedrijven.
Oude meter wel of niet vervangen
Wanneer je nog in bezit bent van de oude ferraris- of draaischijfmeter, krijg je van de netbeheerder vroeg of laat een brief om deze te laten vervangen. Monteurs van de netbeheerder komen dan langs om de oude meter te vervangen door een nieuwe slimme meter. Over het algemeen is het vervangen kosteloos. Er is vaak discussie of je oude meter wel moet laten vervangen door een slimme meter. Dit geldt in het bijzonder voor mensen met zonnepanelen. Met een oude draaischijfmeter draait de teller namelijk terug wanneer je aan het terugleveren bent aan het net. In dat geval saldeer je altijd en ben je niet afhankelijk van je energieleverancier én van de overheidsregelingen wat het salderen betreft. De salderingsregeling zal namelijk vanaf 2025 afgebouwd worden. Met een oude meter blijf je dan toch salderen omdat de meter gewoon terugloopt.
Toch is het om meerdere redenen niet verstandig om de vervanging van een slimme meter te weigeren. De eerste keer dat vervanging van de meter aangeboden wordt, zijn er geen kosten aan verbonden. Wil je de slimme meter later toch plaatsen dan moet je zelf voor de kosten opdraaien. Bovendien zal een slimme meter op termijn zeer waarschijnlijk verplicht worden, waardoor je alsnog met de kosten opgezadeld zit.
Tenslotte heb je met de oude meter weinig inzicht in je energieverbruik. Hierdoor kun je je energieverbruik moeilijk bijhouden en op anticiperen.
Energieverbruik volgen
Voor consumenten betekent een slimme meter dat ze hun energieverbruik beter kunnen bewaken en bijhouden. Ze kunnen bijvoorbeeld hun energieverbruik in real-time volgen via een online portal of app, zodat ze precies kunnen zien hoeveel energie ze gebruiken en op welk moment van de dag. Dit kan helpen om energie te besparen en tegelijkertijd de energierekening te verlagen.
Voor energiebedrijven biedt een slimme meter de mogelijkheid om nauwkeurigere metingen te doen en daardoor een betere service te bieden aan hun klanten. Hiermee kunnen ze tarieven aanbieden die afhankelijk zijn van het tijdstip van gebruik. Consumenten profiteren dan van lagere tarieven als ze hun energieverbruik opschuiven naar momenten waarop de vraag naar energie lager is.
Dynamisch energiecontract
Tegenwoordig worden er steeds meer zogenaamde dynamische energiecontracten aangeboden. Bij een dynamische energiecontract betaal je niet een vast afgesproken tarief maar beweegt de prijs met de actuele marktprijzen mee. Zo wordt per uur de prijs per kWh bepaald en de gasprijzen per dag. Een dag van tevoren weet je wat de tarieven voor de volgende dag zijn. Wanneer je je energieverbuik naar het juiste moment van de dag weet te sturen, kun je veel geld besparen. Voor dit type energiecontract is een slimme meter vereist, omdat je energieleverancier je verbruik per uur moet kunnen uitlezen. Een dynamische energiecontract is dus niet mogelijk met de oude draaischijfmeter.
Milieu
Slimme meters zijn ook beter voor het milieu, omdat ze helpen om energieverspilling te voorkomen. Doordat consumenten hun energieverbruik beter kunnen monitoren, kunnen ze gemakkelijker beslissen om bijvoorbeeld energiezuinige apparaten aan te schaffen of hun gedrag aan te passen om minder energie te gebruiken. Dit kan bijdragen aan een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en een duurzamere energievoorziening.
Het gebruik van slimme meters is de afgelopen jaren steeds meer toegenomen, en steeds meer energiebedrijven bieden deze aan hun klanten aan. Hoewel er soms kosten verbonden zijn aan het installeren van een slimme meter, zijn de voordelen ervan vaak groter dan de kosten op de lange termijn. Consumenten kunnen dus overwegen om een slimme meter aan te schaffen om hun energieverbruik te verminderen en hun energierekening te verlagen.
P1-poort
De P1-poort is een klein aansluitpunt dat op de slimme meter is aangebracht. Het is ontworpen om verbruiksgegevens te verzenden naar de energieleverancier, zodat deze de verbruiksgegevens van de klant kan bijhouden. Dit biedt verschillende voordelen, zoals het gemak van het bijhouden van verbruiksgegevens en het gemakkelijker maken van het afrekenen van de energierekening.
De P1-poort werkt door gebruik te maken van een speciaal communicatieprotocol dat is ontworpen om de gegevens te verzenden. Dit protocol is ontwikkeld door de Nederlandse overheid en wordt door de meeste energieleveranciers in Nederland ondersteund.
Er zijn verschillende manieren waarop de P1-poort kan worden gebruikt. Sommige mensen kiezen ervoor om een speciale meterlezer aan te schaffen die de elektriciteitsgegevens kan lezen vanaf de P1-poort. Dit kan handig zijn voor mensen die hun verbruiksgegevens nauwkeurig willen bijhouden.
Hieronder een voorbeeld hoe je het energieverbruik kan uitlezen met de Homewizard P1-meter:
DSMR versie
DSMR staat voor Dutch Smart Meter Requirements en is de technische specificatie voor slimme meters in Nederland. Deze specificatie bevat standaarden hoe gegevens over energieverbruik en teruglevering worden uitgelezen en met welk interval. DSMR 4 en DSMR 5 zijn twee versies van deze specificatie die bepalen hoe slimme meters werken en wat ze kunnen doen. De versie bepaald ook hoe snel je de gegevens uit de slimme meter kunt uitlezen.
DSMR 4 is de oudere versie van de specificatie en bepaalt hoe slimme meters in Nederland werken sinds 2014. Deze versie kom je tegen op oudere generaties slimme meters. Met een slimme meter met DSMR 4 kun je stroomgegevens elke 10 seconden uitlezen. De stand van je gasmeter kun je elk uur uitlezen.
DSMR 5 is de nieuwste specificatie voor slimme meters. Deze versie bevat aanvullende functionaliteiten bovenop die van SMR 4, en hiermee kun je het stroomverbruik vrijwel realtime. Met DSMR 5 kan de meter elke seconde het stroomverbruik doorgeven. De gasmeter kan hij elke 5 minuten uitlezen. Het voordeel hier van is dat je een veel nauwkeuriger beeld krijgt van je energieverbruik.
Nog een groot voordeel van versie DSMR 5 is dat deze de P1-poort van voeding kan voorzien. Dit betekend dat een P1-meter van bijvoorbeeld Homewizard geen aparte adapter nodig heeft.
Je kunt zelf gemakkelijk controleren welke DSMR versie je slimme meter heeft. Dit staat op de behuizing van de meter met vrij grote letters aangegeven.
Mocht je nog een slimme meter hebben met DSMR versie 4 dan zou je de netbeheerder kunnen vragen om deze te vervangen voor een nieuwere versie. Afhankelijk bij welke netbeheerder je zit zijn hier wel of geen kosten aan verbonden.
Homewizard energiemonitor
De Homewizard P1-meter is een slim apparaatje die je kunt aansluiten op de P1 poort. Met de bijbehorende app krijg je hiermee real-time inzicht in je energieverbruik. Naast het meten van je stroomverbruik kun je ook bekijken hoeveel stroom je terug levert wanneer je zonnepanelen hebt. Daarnaast kun je ook je gasverbruik in de gaten houden. De app is in principe gratis te gebruiken. Alleen bij extra functies zoals weergave van de 3 fasen afzonderlijk in de grafieken moet je bijbetalen. Dit is een maandelijks abonnement van slechts € 0,99 per maand. Met dat abonnement kun je ook je verbruiksgegevens van langer dan een jaar terug bekijken.