Steeds meer mensen willen van het gas af en zoeken naar alternatieve manieren om hun huis te verwarmen. In het nieuws lees je veel over de aanschaf van een warmtepomp of hybridewarmtepomp. Deze warmtepompen halen efficiënt warmte uit de buitenlucht om je huis te verwarmen. De overheid stimuleert de installatie van warmtepompen ook met subsidies en in 2050 wil Nederland helemaal van het gas af zijn.
De warmtepompen die meestal besproken worden zijn de de zogenaamde lucht/water warmtepompen. Met deze warmtepompen kun je het cv-water voor de vloerverwarming of radiatoren verwarmen. Veruit de meeste mensen kiezen voor dit type warmtepomp zodat ze hun bestaande cv installatie kunnen verwarmen. Deze warmtepompen werken – mits vakkundig geïnstalleerd – erg efficiënt en kunnen een COP van 4 of hoger halen. De COP waarde geeft aan hoe efficiënt de warmtepomp omgaat met elektriciteit. Een COP van 4 wil zeggen dat de warmtepomp uit 1 KWh stroom, 4 KWh warmte kan halen.
Het verwarmen van je huis met een lucht/lucht warmtepomp of inverter airco is echter een stuk minder bekend, en dat is onterecht. Deze moderne airco’s maken gebruik van dezelfde warmtepomptechniek en zijn net zo zuinig als de lucht/water variant. Ook met deze warmtepomp kun je je huis uitstekend verwarmen. Het grootste verschil is dat deze warmtepomp niet je cv-water opwarmt maar warme lucht je woning inblaast. Dit heeft een aantal voordelen. Hierover later meer.
Wat is er mis met de lucht/water warmtepomp?
Het verwarmen van je radiatoren of vloerverwarming lucht/water warmtepomp is zeker geen slecht idee en is energiezuinig. Verwarmen met dit type warmtepomp is behoorlijk complex en vergt veel kennis van de vakmensen om ze te installeren. Omdat dit in Nederland een relatief nieuwe manier van verwarmen is ontbreekt vaak kennis en ervaring om alles op de juist manier aan te sluiten en in te stellen. Wat zeker ook niet onbelangrijk is dat een lucht/water warmtepomp hoge eisen aan je cv-installatie stelt. Zo moeten de cv leidingen dik genoeg zijn omdat de waterflow bij een warmtepomp hoger moet liggen dan bij een cv-ketel. Bij vloerverwarming moeten de lussen in de vloer niet te lang zijn zodat de doorstroom goed blijft. Heb je te lange lussen met een te kleine diameter dan heb je kans dat de warmtepomp zijn warmte niet goed kwijt kan. Dit kan storingen en koudeklachten tot gevolg hebben.
Veel radiatoren kunnen ook niet goed overweg met de lage temperaturen van een warmtepomp en geven dan te weinig warmte af. Om dit op te lossen moet je speciale LTV (lage temperatuur) radiatoren installeren die de lage watertemperatuur goed over kunnen dragen aan de ruimte. Deze LTV radiatoren zijn duur en nemen veel ruimte in.
De lucht/lucht warmtepomp
Vanwege alle bovengenoemde redenen is een lucht/water warmtepomp vaak toch niet interessant. Zijn er dan alternatieven? Jazeker! De lucht/lucht warmtepomp of ook wel inverter of split airco genoemd. Veel mensen weten niet dat je met een moderne airco kunt verwarmen. De airco werkt dan andersom en haalt dan de warmte uit de buitenlucht met behulp van warmtepomptechniek. Hij werkt dan op dezelfde manier als een lucht/water warmtepomp. Moderne airco’s zijn dus niet meer de energie vretende apparaten die we van vroeger kennen. Sterker nog, ze zijn zeer energiezuinig omdat ze met een COP van 4 of zelfs hoger werken. Daardoor zijn ze 4 tot 5 keer zuiniger dan een elektrische convectorkachel of infraroodpaneel.
Met een lucht/lucht warmtepomp heb je net als de lucht/water variant ook een buitendeel. In tegenstelling tot de lucht/water warmtepomp warmt deze niet het cv-water voor vloerverwarming of radiatoren maar warmt hij de binnenlucht op. Hiervoor moet er een binnenunit in de woonkamer worden geïnstalleerd. De warmte wordt met leidingen overgedragen naar een binnenunit en met behulp van een ventilator blaas je de lucht in de woonkamer of een andere ruimte. Wil je meerdere binnenunits plaatsen dan moet je buitenunit dit overigens wel ondersteunen. Je kunt de units plaatsen in de woonkamer, overloop en op slaapkamers. Op die manier kun je de woning volledig verwarmen.
Single- of Multisplit
Bij een airco-systeem hoor je vaak de termen single- en multisplit. Wat is het verschil? Met een single-split systeem heb je slechts één binnenunit. Deze binnenunit is verbonden met één buitenunit. Met een single-split airco kun je een enkele ruimte koelen of verwarmen. Single-split systemen zijn over het algemeen goedkoper dan multsplit systemen.
Je kunt ervoor kiezen om meerdere ruimtes te voorzien van een Single-split systeem. Elke ruimte waar een binnenunit komt te hangen krijgt dan een eigen buitenunit.
Een groot voordeel van deze opstelling is dat het vermogen van de buitenunit is afgestemd op de binnenunit en dat dit vermogen niet gedeeld hoeft te worden met meerdere binnenunits. Op die manier kan het systeem efficentier en zuiniger werken en gaat de unit minder snel pendelen. Dit geldt met name bij verwarmen. Daarnaast kan het prijstechnisch interessanter zijn dan een multisplit systeem.
Een nadeel van een single-split systeem is dat je per ruimte een buitenunit krijgt. Je moet hier wel ruimte voor hebben en niet iedereen vind een dergelijke unit even fraai.
Multisplit-systeem
Een multisplit-systeem heeft meerdere binnenunits, die verbonden zijn met één buitenunit. Een voordeel van dit systeem is dat je slechts één buitenunit nodig hebt. Dit kan handig zijn wanneer je weinig ruimte op je dak of aan de muur hebt, of wanneer je het optisch gewoon niet fraai vindt om meerdere units buiten te hebben staan.
Deze buitenunit heeft wel voldoende vermogen nodig om alle binnenunits aan te sturen. Daarom hebben deze buitenunits meer vermogen. Dat is gelijk ook het nadeel van dit systeem. Wanneer bijvoorbeeld slechts één binnenunit aan staat kan hij zijn vermogen maar moeilijk kwijt. De buitenunit gaat dan pendelen. Dit betekend dat de buitenunit geregeld in en uitschakelt omdat hij anders teveel vermogen levert aan de binnenunit. Dit komt net name tijdens de tussenseizoenen voor wanneer er minder warmtevraag is. Het kan ervoor zorgen dat de warmte uit de unit wat kan fluctueren. Sommige mensen ervaren dit als oncomfortabel. Slecht voor de warmtepomp is het trouwens niet. Moderne warmtepompen zijn goed bestand tegen vaak in en uitschakelen.
Nog een nadeel van multisplit-systemen is het zogeheten ‘bleeding’. Dit betekend dat er warmte weglekt via de aansluitingen naar de andere binnenunits, zelfs als deze niet aan staan. Dit geeft wat rendementsverlies.
Voor welke optie je gaat hangt dus vooral van je budget en van de beschikbare ruimte af. Als je pendelen zoveel mogelijk wilt voorkomen kun je het beste voor een single-split systeem gaan.
Welk vermogen is nodig?
Het vermogen dat je nodig hebt om een airconditioningssysteem te gebruiken als verwarming hangt af van verschillende factoren, waaronder de grootte van de ruimte die u wilt verwarmen, de isolatie van de ruimte en de buitentemperatuur. In het algemeen geldt dat hoe groter de ruimte is en hoe slechter de isolatie, hoe meer vermogen je nodig zult hebben om de ruimte op een behaaglijke temperatuur te houden.
Om een idee te krijgen van hoeveel vermogen je nodig hebt, kun je een vermogensberekening maken. Dit is een berekening waarbij je rekening houdt met de grootte van de ruimte, de isolatie van de ruimte en de buitentemperatuur om te bepalen hoeveel vermogen je nodig hebt om de ruimte op een bepaalde temperatuur te houden. Er zijn verschillende online tools beschikbaar die je kunt gebruiken om een vermogensberekening te maken.
Het juiste vermogen kiezen is dus belangrijk. Kies je voor teveel vermogen dan gaat de buitenunit meer pendelen. Dit is minder zuinig en geeft extra slijtage aan de compressor. Neem je een buitenunit met te weinig vermogen dan is de kans groot dat je het bij koude dagen niet warm genoeg krijgt. Ook ga je dan sneller op het maximale vermogen draaien wat een negatieve invloed heeft op de efficiëntie (COP).
Aansturen airco
Het aansturen van een airco is een punt van aandacht. Zo kun je een airco niet zomaar aan een (slimme) thermostaat koppelen.
Met de bijgeleverde afstandsbediening kun je de temperatuur instellen en eventueel een programma instellen. Afhankelijk van het model kun je tegenwoordig veel nieuwe airco’s ook bedienen middels een app. Hiermee kun je de airco ook bedienen wanneer je niet thuis bent. Zo kun je hem alvast aanzetten wanneer je bijvoorbeeld van je werk naar huis rijdt.
Wanneer je de airco als primaire verwarming gaat gebruiken is het wenselijk om deze te kunnen bedienen met een thermostaat. Men vindt het vaak prettig om de temperatuur te kunnen bedienen met een thermostaat die fysiek aanwezig is in de woonkamer. Het thermostatenmerk Tado heeft hier iets op bedacht. Ze hebben een thermostaat ontwikkeld die rechtstreeks met de airco kan communiceren door middel van infrarood communicatie. De thermostaat kun je vervolgens weer bedienen met een app. Zo kun je een airco, die niet een ingebouwde Wi-Fi module heeft, slim maken. Deze thermostaat is niet duur en hier te bestellen:
Voordelen verwarmen met airco
Het grote voordeel van een airco of lucht/lucht warmtepomp is dat het geen eisen aan je afgifte systeem stelt. Met andere woorden: Je cv-installatie hoeft niet aangepast te worden op de warmtepomp omdat je de lucht in huis immers verwarmd en niet het cv water.
Daarnaast is er nog een groot voordeel: de lucht/lucht warmtepomp kan ook omgekeerd werken zodat je kunt koelen. Dat is met name in de zomer erg fijn. Wat veel mensen niet weten is dat de lucht/lucht warmtepomp ook nog eens kan ontvochtigen. Dat kan een voordeel zijn in vochtige huizen.
Met deze 3 voordelen sla je 3 vliegen in 1 klap. Je hoeft ook niet meer tegen een lelijke vierkante binnenunit aan te kijken. Tegenwoordig kun je hele mooie binnenunits krijgen met stoffen bekleding, die je in iedere mogelijke kleuren kunt krijgen. Onder andere units van Toshiba hebben die mogelijkheid. De binnenunit veranderd daarmee in een meubelstuk dat onderdeel uitmaakt van het interieur.
Nadelen verwarmen met airco
Zitten er dan geen nadelen aan een lucht/lucht warmtepomp? Het zou niet helemaal eerlijk om hier nee op te antwoorden. Eén van de nadelen is dat je momenteel op een lucht/lucht warmtepomp geen subsidie krijgt. Mogelijk veranderd dit wel in de toekomst omdat men er niet om heen kan dat je er zuinig mee kunt verwarmen. Hij maakt immers gebruik van warmtepomptechniek.
Een ander nadeel kan het geluid van de binnenunit zijn wanneer deze warme lucht naar binnen blaast. Binnenunits worden echter steeds stiller waardoor ze op de ECO stand nauwelijks nog hoorbaar zijn.
Tenslotte kan een nadeel zijn dat bij koude temperaturen de buitenunit van de airco bevriest. De airco gaat dan een ontdooi-cycles starten ook wel een defrost genoemd. Tijdens zo’n defrost, die wel 10 minuten kan duren, verwarmd de airco niet. Dit kan als oncomfortabel worden ervaren.
Verwarmen met een airco wordt daarom vooral ingezet al bijverwarming en niet vaak als hoofdverwarming.
Helemaal gasloos
Verwarmen met een airco is één van de stappen om volledig van het gas af te kunnen. Wanneer je de cv-ketel enkel nog nodig hebt voor het warme tapwater kun je een warmtepompboiler overwegen. Hiermee kun je heel zuinig je tapwater verwarmen. De gasaansluiting kan je dan opzeggen. Dit scheelt je maandelijks zomaar een paar tientjes vastrecht voor je gasaansluiting.
Airco’s
Met onderstaande spilt airco’s van Daikin en LG kun je zowel koelen als verwarmen. LG en Daikin zijn één van de meest verkochte merken in lucht/lucht warmtepompen. Ze zijn bijzonder stil en energiezuinig.