Warmtepompboilers zijn de afgelopen jaren steeds populairder geworden. Deze boilers kunnen op een efficiënte en duurzame manier tapwater verwarmen. De ingebouwde warmtepomp is in veel gevallen 2 tot 4 keer zuiniger dan een traditionele boiler met een elektrisch element. Heb je zonnepanelen, dan wil je de opgewekte zonnestroom optimaal benutten. Nu de salderingsregeling in 2027 verdwijnt en energieleveranciers steeds vaker terugleverkosten rekenen, is het steeds interessanter om de opgewekte stroom zelf te gebruiken.
De uitdaging van warmtepompboilers
Een nadeel van warmtepompboilers is dat je ze niet simpelweg aan en uit kunt schakelen met een slimme stekker. Bij een normale (domme) boiler kan dit wel. Wanneer je dit bij een warmtepompboiler doet, kan de warmtepomp het uiteindelijk begeven door het abrupt uit- en inschakelen van de compressor. Ook voor de hardware in de warmtepompboiler is het niet goed. Bovendien starten sommige warmtepompboilers een energie slurpend anti-legionellaprogramma wanneer ze voor langere tijd zijn uitgeschakeld. Het voordeel van energie besparen gaat dan verloren.
Voor de aansturing van de warmtepompboiler ben je daarom afhankelijk van de ingebouwde regelsoftware. Deze regelsoftware die deze boilers aanstuurt, werkt helaas niet altijd optimaal.
Zo is het bijvoorbeeld bij de Ariston Lydos Hyrid 100 warmtepompboiler mogelijk om een programma in te stellen waarbij de boiler zuinig gaat opwarmen en op de ingestelde tijd warm is. In de praktijk start de boiler vaak te laat met verwarmen, waardoor hij het onzuinige elektrische element gaat inschakelen om de doeltemperatuur op tijd te halen.
Daarnaast zal de warmtepomp van deze boiler direct aanspringen wanneer de temperatuur in de boiler daalt. Wanneer je ’s avonds doucht, zal de warmtepomp in de nacht gaan draaien, terwijl je juist wilt dat deze overdag op de stroom van de zonnepanelen draait.
Home Assistant
Om je warmtepompboiler slimmer aan te sturen, kun je gebruikmaken van Home Assistant. Home Assistant is een krachtig platform waarmee je de verschillende apparaten in je huis kunt automatiseren en aansturen. Voor beginners is de Home Assistant Green een uitstekend startpunt; dit is een kant-en-klaar kastje dat eenvoudig op je netwerk kan worden aangesloten.
Warmtepompboiler toevoegen in Home Assistant
Heb je Home Assistant draaien, dan kun je de integratie van je warmtepompboiler toevoegen. Dit kan via de interface van Home Assistant. Als je de integratie niet kunt vinden, probeer het dan via HACS (Home Assistant Community Store). HACS stelt je in staat om custom-integraties toe te voegen die niet officieel worden ondersteund, maar over het algemeen goed functioneren. Voor elk merk warmtepompboiler zijn er verschillende integraties te vinden. Hieronder bespreken we de integratie van de Ariston Lydos Hybrid 100.
Integratie voor de Lydos Hybrid 100
Voor de Lydos Hybrid 100 heb je de ‘Ariston NET’-integratie nodig. Volg deze stappen:
- Installeer HACS (wanneer je die nog niet hebt).
- Zoek de ‘Ariston NET’-integratie in HACS en download deze.
- Ga naar de integraties in Home Assistant en voeg de Ariston NET-integratie toe.
- Voer de gebruikersnaam en het wachtwoord in die je gebruikt voor de Ariston-app. Als je nog geen account hebt, kun je er een aanmaken.
Je kunt hier meer documentatie vinden over de Ariston Net integratie.
Automatiseringen in Home Assistant
Nadat de integratie succesvol is toegevoegd, kun je beginnen met het maken van automatiseringen. De integratie genereert verschillende entiteiten en sensoren, zoals de huidige temperatuur, het aantal beschikbare douches en het elektrisch verbruik.
Voorbeeld van een automatisering
Een voorbeeld van een automatisering is het inschakelen van het elektrische element bij een bepaalde hoeveelheid teruglevering van de zonnepanelen. Hiervoor heb je wel een P1 meter nodig die kan meten hoeveel stroom je verbruikt en teruglevert. Volg de stappen hieronder:
- Ga naar Instellingen > Automatieringen en Scènes.
- Klik op ‘Automatisering toevoegen’.
- Klik op ‘Trigger toevoegen’.
- Kies ‘Entiteit’ en daarna ‘Numerieke status’.
- Vul bij entiteit ‘P1 Meter Vermogen’ in.
- Vul bij ‘Below’ -1300 in, wat betekent dat de trigger ingaat bij meer dan 1300 watt teruglevering. Het element gebruikt ongeveer 1250 watt.
- Voeg eventueel een tijdsduur toe voordat de trigger ingaat. Ik heb hier 5 seconden ingevuld, zodat Home Assisant de trigger activeert op het moment dat de zonnepanelen meer dan 5 seconden 1300 watt terugleveren.
- Voeg bij ‘En als’ optioneel een extra voorwaarde toe (bijvoorbeeld een minimale boilertemperatuur). Dit gaat ook middels een numerieke entiteit.
- Ga naar ‘Doe dan’ en kies voor ‘acties in volgorde uitvoeren’
- Binnen deze actie kies je voor ‘actie toevoegen’.
- Selecteer ‘boiler’ en kies ‘Bedrijfsmode instellen’.
- Selecteer de ruimte en de betreffende boiler, vul ‘BOOST’ in bij bedrijfsmode (let op: hoofdlettergevoelig).
- Bouw nu een vertraging in van bijvoorbeeld 30 seconden door bij actie toevoegen te kiezen voor ‘Wachten tot de tijd voorbij is (vertraging)’. Deze vertraging is nodig om pendelen te voorkomen.
- Voeg nu de actie ‘wachten op trigger’ toe.
- Klik dan op ’trigger toevoegen’ en ‘selecteer entiteit’ en kies daarna ‘Numerieke status’ net als in stap 3 en 4.
- Wanneer deze is toegevoegd, vul je bij entiteit weer ‘P1 meter Vermogen’ in.
- Kies bij ‘Ondergrens’ voor ‘Vast getal’ en vul bij ‘Boven’ bijvoorbeeld 100 of 200 watt in. Bij meer dan 100 of 200 watt verbruik van het net zal deze trigger dan inschakelen.
- Onderaan kun je bij ‘voor’ weer een minimale tijdsduur invullen net als in stap 7 zodat de boiler niet direct uitschakelt wanneer er korte dip is in de teruglevering. je voorkomt daarmee dat de boiler voortdurend onnodig in- en uitschakelt (pendelen).
- Voeg nu als laatste weer de actie toe waarbij je de bedrijfsmode van de boiler kunt instellen zoals in stap 10 t/m 12 is aangegeven. De bedrijfsmode moet nu ‘GREEN’ zijn wat betekent dat de boiler weer enkel op de warmtepomp gaat draaien.
- Sla de automatisering op en geef het een passende naam, bijvoorbeeld ‘Warmtepompboiler boost bij overschot’.
- Test de automatisering met ‘Acties uitvoeren’. Het element springt als het goed is aan en gaat na 30 seconden weer uit (bij weinig of geen teruglevering).
YAML code
De code van deze automatisering ziet er als volgt uit:
description: ""
mode: single
triggers:
- trigger: numeric_state
entity_id:
- sensor.p1_meter_vermogen
for:
hours: 0
minutes: 0
seconds: 5
below: -1300
conditions: []
actions:
- sequence:
- action: water_heater.set_operation_mode
metadata: {}
data:
operation_mode: BOOST
target:
device_id: (id van jouw warmtepompboiler)
- delay:
hours: 0
minutes: 0
seconds: 30
milliseconds: 0
- wait_for_trigger:
- trigger: numeric_state
entity_id:
- sensor.p1_meter_vermogen
above: 200
for:
hours: 0
minutes: 0
seconds: 5
continue_on_timeout: false
- action: water_heater.set_operation_mode
metadata: {}
data:
operation_mode: GREEN
target:
device_id: (id van jouw warmtepompboiler)
Resultaat van de automatisering
Met deze automatisering zal het elektrische element van de warmtepompboiler inschakelen bij een overschot van 1300 watt. Het elektrische element schakelt weer uit wanneer er minder opwekte stroom is dan het vermogen van het element (bij meer dan 100 watt verbruik).
Let op dat de bedrijfsmodi kunnen afwijken, afhankelijk van het merk warmtepompboiler dat je hebt. De Ariston Lydos Hybrid 100 kent de volgende bedrijfsmodi:
- GREEN: ECO-modus waarbij de boiler alleen gebruikt maakt van de warmtepomp om te verwarmen.
- PROGRAM: Boiler draait een weekprogramma.
- BOOST: De boiler warmt zo snel mogelijk op dmv de warmtepomp én elektrisch element.
Conclusie
Met Home Assistant kun je jouw warmtepompboiler nog slimmer aansturen. Zo kun je met een automatisering bijvoorbeeld je eigen opgewekte stroom van je zonnepanelen beter benutten. Het instellen van automatiseringen bespaart je niet alleen energiekosten, maar is ook erg leuk om te doen. Het vergt enige technische kennis, maar met deze stappen kun je een heel eind komen. Hieronder kun je de benodigde producten vinden om jouw warmtepompboiler slim aan te sturen:
