Veel mensen die overwegen om in zonnepanelen te investeren, vragen zich af of dit in 2024 nog wel rendabel is. En dat is niet geheel onterecht. Er verschijnen geregeld berichten in de media dat energieleveranciers extra kosten in rekening brengen voor consumenten met zonnepanelen. Zo heeft rekent Eneco bijvoorbeeld 11,5 cent per kWh voor teruggeleverde stroom. Daarnaast rekenen sommige energieleveranciers extra vaste kosten voor eigenaren van zonnepanelen. Ook kun je vaak geen meerjarig contract afsluiten met zonnepanelen.
Daarbij komt ook nog dat de salderingsregeling vanaf 2027 volledig afgeschaft wordt.
Dergelijk nieuws klinkt natuurlijk niet erg positief in de oren voor mensen die op het punt staan om zonnepanelen aan te schaffen. Sommige mensen die al zonnepanelen hebben voelen zich ‘belazerd’ door deze ontwikkelingen. Ze vragen zich af of ze er wel verstandig aan hebben gedaan om zonnepanelen aan te schaffen.
Toch is de toekomst van zonnepanelen niet zo somber als soms wordt geschetst. Zonnepanelen blijven namelijk een rendabele investering in 2024. In dit artikel leggen we uit waarom zonnepanelen nog steeds de moeite waard zijn en hoe je kunt profiteren van deze duurzame energiebron. We tonen dit aan met een rekenvoorbeeld.
Salderingsregeling
Het oorspronkelijke plan van de regering was om de salderingsregeling stapsgewijs af te bouwen vanaf 2025. In februari zette de Eerste Kamer een streep door het afbouwen van de salderingsregeling. Niet veel later werd duidelijk dat de nieuwe regering de regeling vanaf 2027 volledig wil afschaffen. Het is niet zeker of dit in de toekomst nog gaat veranderen. Dankzij de salderingsregeling kunnen eigenaren van zonnepanelen in ieder geval tot 2027 al hun opgewekte zonne-energie wegstrepen tegen het verbruikte stroom. Daardoor is het nog steeds erg lucratief om zonnepanelen te nemen, al gaat deze regeling wel een beetje ten onder aan zijn eigen succes.
Doordat er zoveel woningen voorzien zijn van zonnepanelen, ontstaat er een overschot aan opwekte zonne-energie overdag. Vooral rond het middaguur. Op sommige plekken vallen omvormers uit omdat de spanning op het net simpelweg te hoog wordt.
Om deze pieken in het elektriciteitsnet op te kunnen vangen moeten netbeheerders investeringen doen. Zo moeten er soms extra kabels gelegd worden naar straten en wijken met veel zonnepanelen. Bovendien moeten energieleveranciers door de salderingsregeling al die overtollige opgewekte energie (die op dat moment weinig of niets waard is) vergoeden aan de klant tegen dezelfde prijs als de dure stroom in de winter.
Het is daarom niet zo vreemd dat energieleveranciers deze kosten uiteindelijk moeten doorbereken aan de consument. Als je het echter vergelijkt met wat je door salderen jaarlijks bespaart op je energierekening, dan vallen deze kosten best wel mee. Daarnaast zijn er ook energieleveranciers die deze kosten nog niet in rekening brengen.
Besef dat In landen om ons heen zoals Duitsland en België is men allang gestopt met deze salderingsregeling. Door de ogen van de consument gezien mogen we van geluk spreken dat deze regeling nog bestaat in Nederland.
Thuisbatterij
Het probleem van de salderingsregeling is dat er geen prikkel is om de zelfopgewekte energie zelf te gebruiken. Het net functioneert namelijk als een soort grote virtuele accu. Wat je teruglevert kun je immers weer wegstrepen met wat je op een later tijdstip verbruikt.
Dit is de reden waarom thuisbatterijen in Nederland tot nu toe niet erg populair waren. De investering in een dergelijke dure batterij verdien je door de salderingsregeling immers niet terug. De enige uitzondering hierop zijn thuisbatterijen die handelen op basis van de onbalansmarkt. De Nexus thuisbatterij van Zonneplan is hier een mooi voorbeeld van. Je krijgt dan een vergoeding voor het verminderen van het onbalans op het net door stroom af te nemen of juist te leveren. Er zijn meerdere partijen die met een dergelijke batterij beginnen zoals Sessy.
Zonnepanelen zijn goedkoper en efficiënter dan ooit
In vergelijking met 10 tot 15 jaar geleden zijn zonnepanelen nu ongeveer twee keer zo goedkoop en leveren ze ook nog twee keer zoveel energie op. Zo kosten zonnepanelen in 2010 bijvoorbeeld meer dan €3.- per Wattpiek (Wp). Inmiddels is dat gezakt naar ongeveer €0,75 per Wattpiek. Bedenk daarbij ook dat een paneel in 2010 een vermogen van ongeveer 215 Wattpiek had. De panelen die vandaag dag verkocht worden hebben een rendement van zomaar 430 Wattpiek of meer. De efficiëntie van zonnepanelen zal in de toekomst alleen maar toenemen.
Zonnepanelen worden dus steeds goedkoper en efficiënter. Zo kost een paneel van 410 WP vandaag de dag amper €60.- De prijzen van zonnepanelen benaderen daarmee de prijzen van constructiemateriaal. Zeker als je bedenkt dat de afmeting van een dergelijk paneel rond de 170 x 110 cm ligt.
Zonnepanelen worden daarom allang niet meer alleen op daken van woningen geplaatst. Door de lage prijzen en hoge efficiëntie loont het steeds meer om de panelen ook op kleinere daken of op een schuurtje te leggen. Bouw je een schuurtje of afdak dan is de kans groot dat een dak van golfplaten duurder is dan een dak van zonnepanelen! Met zonnepanelen wek je bovendien stroom op. Een win-win situatie dus!
Al deze ontwikkelingen maken zonnepanelen aantrekkelijker voor huishoudens die willen investeren in duurzame energie. Bovendien kun je tot 2027 nog volledig salderen, waardoor eigenaren van zonnepanelen nog steeds kunnen profiteren van het verrekenen van hun opgewekte stroom met hun verbruik.
Geen BTW
Een bijkomend aantrekkelijk voordeel van het aanschaffen van zonnepanelen is dat, sinds 1 januari 2023, het btw-tarief op zonnepanelen 0% bedraagt. Dit geldt wanneer deze geleverd en geïnstalleerd worden op of bij de woning. Vóór 2023 moest je zelf de BTW van je zonnepanelen terugvragen, wat vrij omslachtig was.
Deze procedure is dus aanzienlijk eenvoudiger gemaakt doordat het btw-tarief op 0% is gezet. Dit maakt de aanschaf van zonnepanelen nóg aantrekkelijker.
Zonnepanelen verticaal plaatsen
De prijzen van zonnepanelen zijn dermate gezakt dat het zelfs loont om zonnepanelen verticaal te plaatsen. Zonnepanelen plaats je dan tegen een gevel of een schutting geplaatst. Dit lijkt misschien geen slim idee omdat zonnepanelen in deze verticale stand minder stroom opwekken door een minder gunstige hoek t.o.v. de zon. Maar zonnepanelen zijn tegenwoordig echter zo efficiënt dat ze zelfs in een minder gunstige hoek nog voldoende stroom opwekken. Bovendien staat in de winter de zon vaak laag aan de hemel waardoor de zon juist weer onder een ideale hoek op het verticale geplaatste paneel schijnt. Op die manier haal je dan meer rendement uit de zonnepanelen dan liggende panelen. In de winter is dit gunstig omdat je dan het meeste energie verbruikt, bijvoorbeeld met elektrisch verwarmen met een warmtepomp.
Rekenvoorbeeld na einde salderingsregeling
Ook na de salderingsregeling zijn zonnepanelen nog steeds binnen een redelijke tijd terug te verdienen. Voor elke kWh die je teruglevert krijg je dan alleen de kale kWh prijs zonder belastingen.
We gaan eens rekenen met een set van 10 zonnepanelen met totaal 4100 Wp, uitgaande van de huidige prijzen. We gaan hierbij uit dat we 50% van de opgewekte stroom zelf gebruiken. Voor de kWh prijzen ben ik uitgegaan van het gemiddelde van 2024 in de Zonneplan app (dynamisch tarieven).
Specificaties van de zonnepanelen
Aantal panelen: 10
Totaal vermogen: 4100 Wp (410 Wp per paneel)
Prijs per Wp: € 0,75
Totale kosten inclusief montage: 4100 Wp * € 0,75 = € 3075
Jaarlijkse opbrengst (op het zuiden, factor 0.9): 3690 kWh
Opbrengstberekening
Prijs per kWh in 2024: € 0,22 (incl. belastingen)
Kale energieprijs voor teruglevering: € 0,06 per kWh
Zelfgebruikte energie (50%): 3690 kWh * 0.5 = 1845 kWh
Teruggeleverde energie (50%): 3690 kWh * 0.5 = 1845 kWh
Financiële opbrengst
Opbrengst door zelfgebruikte energie:
1845 kWh * € 0.22 = € 405.90
Opbrengst door teruggeleverde energie:
1845 kWh * € 0.06 = € 110.70
Totale jaarlijkse opbrengst:
€ 405.90 + € 110.70 = € 516.60
Terugverdientijd:
Totale kosten: € 3075
Jaarlijkse opbrengst: € 516.60
Terugverdientijd: € 3075 / € 516.60 ≈ 6 jaar
Met de bovenstaande berekening kun je zien dat de investering van € 3075 voor een set van 10 zonnepanelen met een totale capaciteit van 4100 Wp een jaarlijkse opbrengst van € 516.60 genereert. Hierdoor is de terugverdientijd van deze zonnepanelen ongeveer 6 jaar. Dat is heel redelijk als je bedenkt dat zonnepanelen makkelijk 20 jaar meegaan. Na 6 jaar heb je de zonnepanelen volledig afbetaald en is alles wat je dan nog opwekt pure winst. Uiteraard zijn er vele factoren die de terugverdientijd kunnen beïnvloeden zoals de energietarieven en ligging van de zonnepanelen. Hierdoor kan de terugverdientijd langer of juist korter zijn.
Na de salderingsregeling heeft het percentage zelfgebruikte zonne-energie een grote invloed op de terugverdientijd. Hoe meer je zelf gebruikt, hoe sneller de zonnepanelen zijn terugverdient.
Slimme omvormers
Waar vroeger omvormers alleen maar simpelweg stroom leverden en pas uitvielen wanneer de spanning te hoog werd, werken moderne omvormers steeds slimmer.
Zo zijn er steeds meer omvormers op de markt die met software slim zijn aan te sturen. Zo kan de omvormer bijvoorbeeld samenwerken met een accu of kan de omvormer uitschakelen bij negatieve energietarieven. Dit zorgt ervoor dat je geen terugleverkosten voorkomt en zoveel mogelijk opgewekte stroom zelf gebruikt. Omvormers van SolarEdge, Enphase en Zonneplan hebben dergelijke functionaliteit ingebouwd.
Een positieve bijkomstigheid is dat het elektriciteitsnet hierdoor ook een stuk minder wordt belast.
Kies de juiste energieleverancier
Hoewel sommige energieleveranciers ‘terugleverboetes’ in rekening brengen voor zonnepanelen, zijn er nog steeds voldoende leveranciers die dit niet doen. Door zorgvuldig een energieleverancier te kiezen die geen extra kosten rekent voor het terugleveren van stroom, kun je optimaal profiteren van je zonnepanelen. Essent, Vattenfall en Energiedirect rekenen bijvoorbeeld nog geen terugleverkosten.
Overweeg een dynamisch contract
Een andere optie is het kiezen voor een dynamisch contract, waarbij je altijd de marktprijs ontvangt voor elke opgewekte kWh. Dit kan vooral voordelig zijn wanneer de energieprijzen hoog zijn. Bovendien zijn er steeds meer omvormers, zoals van Zonneplan, die automatisch kunnen uitschakelen bij negatieve energietarieven, zodat u geen geld verliest tijdens deze periodes. Sterker nog: bij Zonneplan krijg je zelfs een extra vergoeding voor het uitschakelen van je zonnepanelen tijdens momenten van energie-overschot.
Een bijkomend voordeel met een dynamisch contract is dat je geen opzegvergoeding hoeft te betalen wanneer je overstapt naar een andere energieleverancier. Deze overstapboete kan oplopen tot meer dan € 100.- afhankelijk van de duur van je energiecontract.
Conclusie
Ondanks enkele veranderingen in de energiemarkt en de komende afschaffing van de salderingsregeling, blijven zonnepanelen nog steeds een slimme investering in 2024. Dankzij de zeer lage prijzen en hogere efficiëntie zijn zonnepanelen in ongeveer 6 jaar terug te verdienen.
Door slimme keuzes te maken bij welke energieleverancier je een contract neemt, kun je nog extra besparen. Daarnaast geldt nog steeds het btw-tarief van 0% waardoor je geen btw hoeft te betalen. Wanneer je nu zonnepanelen koopt kun je nog tot 2027 profiteren van de salderingsregeling waardoor je de investering nog sneller terugverdiend.
Wil je terugleverboetes vermijden dan kun je kiezen voor een dynamisch energiecontract. Door nu te investeren in zonnepanelen, kun je jarenlang genieten van gratis, schone energie en tegelijkertijd bijdragen aan een beter milieu.
