Vorige week is de website van het Nationaal Energie Dashboard gelanceerd. Het Nationaal Energie Dashboard is een initiatief van TenneT en Gasunie en biedt een gedetailleerd overzicht van de actuele energiedata in Nederland. TenneT is een Nederlands-Duitse transmissienetbeheerder die zich bezig houd met het transport en balanshandhaving tussen vraag en aanbod van elektriciteit. De Gasunie beheert op zijn beurt weer de infrastructuur van gas en de opslag daarvan in Nederland en het noorden van Duitsland. Samen hebben ze de handen ineengeslagen en een dashboard ontwikkelt om meer inzicht te krijgen in de vraag en aanbod van energie in Nederland.
We zitten midden in de energietransitie en een stabiel elektriciteitsnet is niet meer zo vanzelfsprekend. De oorzaken daarvan zijn onder andere de toegenomen energievraag en het steeds grotere aandeel van duurzame energiebronnen. Door invloeden zoals het weer kan het aanbod van opgewekte energie sterk fluctueren. Het belang om een goede balans in vraag en aanbod te krijgen wordt steeds groter. Dat is precies de reden waarom Nationaal Energie Dashboard in het leven is geroepen. Maar wat houdt dit dashboard precies in en welke mogelijkheden biedt het voor consumenten en bedrijven?
Wat is het Nationaal Energie Dashboard?
Het Nationaal Energie Dashboard is een online platform waarop gebruikers de actuele en voorspelde energiedata kunnen uitlezen. De website geeft de opgewekte en verbruikte energie in Nederland weer in overzichtelijke interactieve grafiekjes. Zo kun je bijvoorbeeld 7 dagen vooruit kijken wat de verwachte hoeveelheid opgewekte zonne-energie zal zijn. Daarnaast is ook inzichtelijk geworden wat niet duurzame energiebronnen zoals kolen- en gascentrales bijdragen aan de totale energievraag.
Op die manier zijn de energiestromen in ons land transparant en neemt de bewustwording van ons energiegebruik toe. Zo is ook te zien hoeveel CO2 uitstoot de verschillende energiebronnen veroorzaken. De totale CO2 uitstoot is afhankelijk van de energiemix waarbij de hoeveelheid opgewekte duurzame energie grote invloed heeft op de uitstoot.
Het belangrijkste doel van het Nationaal Energie Dashboard is dat zowel bedrijven als consumenten gaan anticiperen op basis van deze energiedata. Hierdoor neemt de onstabiliteit in ons elektriciteitsnet af en voorkomen we de toenemende netcongestie. Een goede balans van ons elektriciteitsnet voorkomt dat er grote en onnodige investeringen in de energie-infrastructuur gedaan moeten worden. Op die manier is het een win-win situatie voor zowel netbeheerders als gebruikers van het energienet.
Naast inzicht in opgewekte en verbruikte elektriciteit is ook het gasverbruik inzichtelijk. Het gasverbruik van vandaag en de afgelopen 12 maanden is te zien en de bijbehorende CO2 uitstoot.
Het groenste en bespaarmoment
Een handige functie van het dashboard is de widget op de homepage, die het groenste moment aangeeft. Dit is het tijdstip waarop de meeste duurzame energie wordt opgewekt. Op zonnige dagen is dit meestal rond het middaguur omdat dan de zonnepanelen het meeste opleveren.
Daarnaast wordt ook het bespaarmoment voor gas weergegeven, waarop het gunstig is om gas te verbruiken. Het gunstigste moment is in dit geval het moment waarbij met verwarmen door gas de minste CO2 uitstoot zal ontstaan. Dit wordt berekend aan de hand van de buitentemperatuur. Hoe hoger de buitentemperatuur hoe minder gas er nodig is om je woning op te warmen. Op dat tijdstip kun je dus het beste de thermostaat hoger zetten.
Met de informatie van deze widgets kunnen gebruikers hun energieverbruik te optimaliseren en bijdragen aan netstabiliteit en een duurzamere samenleving.
Energieweerbericht
Naast het bekijken van historische gegevens, biedt het Nationaal Energie Dashboard ook een energieweerbericht. Deze voorspelt bijvoorbeeld de verwachte opwek van zonne- en windenergie. Door deze prognoses kunnen consumenten en bedrijven anticiperen op toekomstige schommelingen in energieaanbod en -vraag, wat hen in staat stelt om hun energieverbruik nog effectiever te plannen.
Toegang en mogelijkheden
De energiedata op het Nationaal Energie Dashboard is vrij toegankelijk voor zowel consumenten als bedrijven. Gebruikers kunnen gratis de data opvragen op de website zonder zich te hoeven registreren. Voor techneuten en smarthomeliefhebbers is er ook de mogelijkheid om de data op te halen via een API-koppeling. Hierdoor kunnen de gegevens bijvoorbeeld worden gekoppeld aan smarthomeplatformen zoals Home Assistant. waardoor deze kunnen worden aangestuurd op basis van de hoeveelheid opgewekte duurzame energie.
Voor bedrijven biedt het dashboard ook interessante mogelijkheden. Zo kunnen zij via diezelfde API-koppeling de actuele energiedata uitlezen en integreren in hun eigen systemen. Dit opent de deur naar nieuwe toepassingen, zoals het slim aansturen van apparaten op basis van de hoeveelheid opgewekte duurzame energie. Denk bijvoorbeeld aan het automatisch inschakelen van laadpalen voor elektrische auto’s wanneer er veel zonne-energie beschikbaar is, of het optimaliseren van het energieverbruik van gebouwen op basis van de actuele energieprijzen.
Om van de API koppeling gebruik te kunnen maken is een account aanmaken vereist.
Conclusie
Het Nationaal Energie Dashboard is een waardevol instrument dat helpt om bewuster om te gaan met energie en vooral om de onbalans in het elektriciteitsnet te verminderen.
Dit dashboard onderscheidt zich van andere initiatieven en websites door een zeer uitgebreid aanbod aan energiedata en informatie over CO2-uitstoot te bieden. Zo kun je uitgebreide grafieken genereren van opgewekte en verbruikte energie uit duurzame bronnen zoals zonne- en windenergie, maar ook andere bronnen zoals kolencentrales, biomassa en kernenergie. Het doel van het dashboard is om zowel consumenten als bedrijven inzicht te geven in energiepatronen, waardoor ze beter kunnen anticiperen op energieaanbod en -vraag.
Gebruikers van het Nationaal Energie Dashboard kunnen gratis de data opvragen op de website, en voor technisch geïnteresseerden is er de mogelijkheid om data via een API-koppeling op te halen en te integreren in slimme apparaten zoals Home Assistant. Het dashboard biedt widgets die het groenste moment voor energieopwekking aangeven, evenals het gunstigste moment om gas te verbruiken. Daarnaast is er een energieweerbericht beschikbaar, dat voorspellingen doet over de verwachte opwek van duurzame energie.
Voor bedrijven biedt het dashboard interessante mogelijkheden, zoals het integreren van actuele energiedata in eigen systemen voor optimalisatie van energieverbruik. Om van de API-koppeling gebruik te maken is een account vereist, maar voor reguliere gebruikers is registratie niet nodig. Met dit dashboard draagt het Nationaal Energie Dashboard bij aan netstabilisatie en een duurzamere toekomst in Nederland.
