Is een dynamisch energiecontract wel gunstig in combinatie met zonnepanelen? Veel mensen denken van niet omdat nu de salderingsregeling nog van toepassing is. Daarnaast mis je een stukje zekerheid, omdat dynamische tarieven niet vastliggen, zoals bijvoorbeeld bij een jaarcontract. De tarieven kunnen namelijk per uur verschillen en zijn afhankelijk van vraag en aanbod. Je weet de uurprijzen pas een dag van tevoren nadat de veiling is geweest op de energiemarkt.
Vooral mensen met zonnepanelen zijn daar huiverig voor. Want op het moment dat de zon schijnt is er veel aanbod van zonne-energie en zijn de prijzen vaak laag. Op dat moment leveren je zonnepanelen de meeste stroom terug, maar krijg je relatief weinig voor de opgewekte stroom.
Dit geldt vooral in het voorjaar en in de zomer. In de wintermaanden wekken je zonnepanelen weinig op, terwijl je juist dan meer stroom verbruikt. Een warmtepomp bijvoorbeeld gebruikt juist in de wintermaanden de meeste stroom. De meeste stroom haal je op die momenten van het net en niet van je zonnepanelen.
Vooral omdat je nu nog volledig kunt salderen zou het niet gunstig zijn met dynamische tarieven. Je kunt nu nog immers de opbrengst van de zomer wegstrepen tegen het verbruik in de winter.
In de praktijk ligt het allemaal wat genuanceerder, en hangt het vooral af van je verbruik én de ligging van je zonnepanelen. Daarnaast worden de uurtarieven bij een dynamisch contract niet alleen door het aanbod van zonne-energie bepaald. Door de vele windmolens die ons land rijk is, heeft de hoeveelheid wind ook een grote invloed op de prijs per kWh. De wind heeft zelfs nog een grotere invloed op de prijs dan de zon, en dat is vooral in de winter gunstig.
Vaste contracten minder gunstig
Hoewel een vast energiecontract aantrekkelijk kan lijken vanwege de salderingsregeling, gaan energieleveranciers steeds vaker extra kosten rekenen aan klanten met zonnepanelen. Zo zijn er steeds meer energieleveranciers die met terugleverboetes werken. Je betaald dan voor de teveel teruggeleverde stroom. Ook kunnen ze een hogere kWh-prijs rekenen of kun je een contract maar voor 1 jaar afsluiten. Daarnaast moet je vanaf 1 juni 2023 een opzegvergoeding betalen bij het voortijdig beëindigen van het contract.
Dynamisch energiecontract
Wat is eigenlijk een dynamisch energiecontract? Een dynamisch energiecontract wordt vaak verward met een variabel energiecontract. Maar er is een wezenlijk verschil. Met een dynamisch energiecontract betaal je geen vast afgesproken tarief zoals bij een vast energiecontract, maar betaal je de op dat moment geldende marktprijs. De prijs per kWh kan per uur verschillen. Voor wat de gasprijs betreft variëren de prijzen per dag.
Hieronder een voorbeeld van een dag met dynamische tarieven weergegeven in een overzichtelijke grafiek. De stippellijn geeft het gemiddelde uurtarief weer. Let op: dit is de kale inkoopprijs. Hier komt nog 13 cent belasting en plusminus 3 cent marge van de energieleverancier overheen. Deze marge kan per aanbieder verschillen.
Deze uurtarieven worden een dag van te voren bepaald en bekend gemaakt, en afhankelijk van de voorspelde vraag en aanbod in de energiemarkt. De weersverwachting en de verwachte afname van energie hebben grote invloed op de prijs. Het weer heeft namelijk grote invloed op het aanbod van wind en zonne-energie. Waait het bijvoorbeeld hard en is er veel zon dan zijn de prijzen laag en soms zelfs negatief. Tijdens windstille en bewolkte dagen zijn de prijzen juist weer hoog.
Tijdstip van de dag
Ook het tijdstip van de dag speelt een grote rol. In de ochtend en in de avond zijn de prijzen meestal het hoogst. Dit is logisch te verklaren omdat de mensen op die tijdstippen thuis zijn, het ontbijt klaarmaken, koken, de kachel aan hebben enz. Op die momenten wordt er veel energie verbruikt terwijl er dan weinig aanbod is van zonne-energie.
In de nacht zijn de tarieven meestal laag omdat er dan weinig activiteit en dus weinig energieverbruik is.
Aanbieders van dynamische energiecontracten zijn onder andere ANWB, Tibber, Zonneplan en Frank energy. Omdat de energieleverancier per uur je verbruik moet kunnen uitlezen, is een slimme meter vereist.
Ligging zonnepanelen
Het is algemeen bekend dat zonnepanelen die richting het zuiden zijn geplaatst het meeste opbrengen. Op die positie heb je namelijk de hele dag door zoninval, waarbij het hoogtepunt in de middag valt. Op die manier heb je maximale opbrengst.
Door de jaren heen was dit ook altijd de meest gunstige ligging voor zonnepanelen. Dit is echter aan het veranderen. Nog steeds leveren panelen gericht op het zuiden de meeste elektriciteit op. Maar vanwege de steeds grotere belasting op het energienet is het tijdstip waarop de panelen elektriciteit opwekken steeds belangrijker.
Rond het middaguur zijn de uurtarieven voor een kWh namelijk meestal het laagst. Wat je dan teruglevert met je zonnepanelen levert niet veel op. Met een beetje pech zijn de prijzen soms zelfs negatief waardoor je moet betalen om elektriciteit aan het net te leveren. Gelukkig komt dit niet heel vaak voor.
Zoals eerder genoemd zijn de tarieven meestal het hoogst in de ochtend en in de avond. Grofweg is dat tussen 7 en 9 uur ochtends en tussen 18 en 20 uur avonds. Met panelen op zuiden heb je rond die tijden weinig opbrengst. Heb je panelen op het oosten of westen liggen dan heb je juist in de ochtend en avond goede opbrengst. Op dat moment zijn de dynamische tarieven per kWh ook het hoogst. Dit geldt helemaal voor de zogenoemde oost-west opstelling waarbij de panelen verdeeld zijn op beide zijden van het dak.
Hier zie je dat een oost-west opstelling helemaal niet ongunstig hoeft te zijn. Zeker niet i.c.m. een dynamisch energiecontract.
Verbruik
Naast de ligging van de zonnepanelen speelt je jaarlijkse verbruik ook een grote rol in de overweging voor een dynamisch contract. Wek je bijvoorbeeld veel meer op dan je zelf verbruikt, dan kan een dynamisch energiecontract gunstig uitpakken. Helemaal wanneer de eerder genoemde oost-west opstelling van toepassing is.
Bij de meeste energiecontracten krijg je maar heel weinig (meestal rond de 8 cent per kWh) als terugleververgoeding. De terugleververgoeding is het overschot aan elektriciteit wat je hebt terug geleverd na aftrek van je eigen verbruik. Er zijn wel energieleveranciers geweest die een hoge terugleververgoeding hebben gegeven maar die zijn daar op teruggekomen door de overweldigende aanmeldingen van zonnepanelenbezitters. De regeling wordt dan teruggedraaid vanwege de hoge kosten voor de energieleverancier. Als klant ben je daar dan de dupe van en moet je op zoek naar een nieuwe energieleverancier.
Verbruik je jaarlijks ongeveer evenveel elektriciteit als dat je zonnepanelen opwekken? Dan heeft een dynamisch energiecontract niet zo veel zin. Vanwege de salderingsregeling die nog tot 2025 van kracht is, kun je je verbruik namelijk wegstrepen tegen je opbrengst. Je kosten voor elektriciteit zijn dan nagenoeg 0. Inmiddels is bekend dat ook na 2025 de salderingsregeling blijft bestaan. Dit betekend dat we voorlopig nog volledig kunnen blijven salderen.
Een derde mogelijkheid is dat je (veel) meer verbruikt dan je opwekt met je zonnepanelen. Heb je bijvoorbeeld weinig zonnepanelen en gebruik je veel elektriciteit omdat je bijvoorbeeld een warmtepomp hebt? In dat geval is een dynamisch contract ook interessant omdat je maar relatief weinig stroom kunt salderen. Wekken je zonnepanelen bijvoorbeeld maar een derde van je totale verbruik op, dan betaal je de volle mep voor het overige verbruik.
Sturen van je verbruik
Een van de belangrijkste aspecten om te kunnen profiteren van een dynamisch energiecontract is het kunnen sturen van je verbruik. Heb je grote energieverbruikers in huis waar je het tijdstip van verbruiken kunt bepalen? Probeer dan deze apparaten zoveel mogelijk op de goedkope momenten energie te laten verbruiken. Grootverbruikers die zich hier goed voor lenen zijn boilers, warmtepompen en elektrische auto’s. Hieronder een aantal voorbeelden van hoe je het verbruik kunt sturen:
- Stel je warmtepomp zo in dat hij op de meest gunstige tijden begint te draaien bijvoorbeeld met de Tado connector.
- Heb je een elektrische auto, stel dan de laadpaal zo in dat je auto op het meest gunstigste tarief begint te laden
- Elektrische boilers kun je weer slim maken met een Energy Socket.
Zo zijn er nog veel meer voorbeelden van grote energieverbruikers waarbij je het verbruik kunt sturen. Niet alle verbruik is overigens goed te sturen. Een voorbeeld hiervan is een inductiekookplaat. Je gaat immers niet midden in de nacht koken omdat dan de tarieven laag zijn. Daarentegen valt het verbruik van deze apparaten mee op het totale verbruik gezien.
Eigen opgewekte energie zoveel mogelijk zelf gebruiken
Wat altijd slim is, is om je eigen opgewekte energie zoveel mogelijk zelf te gebruiken. De energie die je rechtstreeks van je zonnepanelen gebruikt is namelijk helemaal kosten- en belastingvrij. Daarnaast ontlast je het elektriciteitsnet ook, omdat de opgewekte elektriciteit niet het net op wordt geduwd.
Zo kun je ervoor zorgen dat je vaatwasser en wasmachine draait op het moment dat de opbrengst van je panelen het hoogst is. Ook een boiler kun je laten opwarmen met een tijdschakelaar of een zogenaamde energy socket.
Salderen met dynamisch contract
Hoe zit het met het salderen wanneer je een dynamisch energiecontract hebt? Hier is veel onduidelijkheid over, en het is ook best ingewikkeld. De één zegt dat je per uur saldeert en een ander zegt jaarlijks. Wie heeft gelijk?
Wettelijke gezien moet het salderen jaarlijks plaatsvinden. Ook bij een dynamisch energiecontract. Bij een vast contract is het simpel want dan staat de prijs per kWh staat vast. De gebruikte kilowatturen worden dan inclusief belastingen weggestreept tegen de teruggeleverde kilowatturen. Maar zoals genoemd varieert de prijs per uur met een dynamisch contract. Voor de teruggeleverde zonnestroom ontvang je het tarief dat geldig is op dat moment. Omdat het salderen jaarlijks plaatsvindt, streep je de opgewekte elektriciteit in de zomer weg tegen het verbruik in de winter. In de winter zijn de tarieven vaak wel hoger waardoor dit nadelig lijkt. De belasting op elektriciteit bedraagt op dit moment echter 13 cent per kWh, wat op de meeste tijdstippen het grootste gedeelte van de kWh prijs bepaald. Omdat dit een vast bedrag is ongeacht het seizoen of tijdstip kun je deze 13 cent altijd salderen.
Conclusie: je saldeert wel jaarlijks, maar wel tegen het op dat moment geldende uurtarief. Omdat de belastingen per kWh vastliggen kun je die altijd tegen elkaar wegstrepen.
Zonnepanelen uitschakelen
De hoeveelheid groen opgewekte energie neemt alleen maar toe. Er komen steeds meer zon- en windparken bij, en particulieren installeren steeds meer zonnepanelen.
Doordat al deze zonnepanelen en windmolens een steeds grotere invloed op de elektriciteitsprijs krijgen, komt het steeds vaker voor dat de elektriciteitsprijzen onder nul duiken.
Dit kan nadelig zijn wanneer je net op dat moment met je zonnepanelen aan het terugleveren bent. Een negatieve elektriciteitsprijs van een paar cent is trouwens niet zo erg. Want je betaalt sowieso voor elke kWh 13 cent energiebelasting + 3 a 4 cent marge, ongeacht de geldende elektriciteitsprijs. Deze kun je zoals eerder genoemd altijd salderen.
Duikt de prijs echter onder de 18 of 19 cent dan moet je wél betalen voor het terugleveren van elektriciteit. Nu is een paar uur op dit tarief terugleveren niet zo erg. Het is echter al een keer voorgekomen dat de elektriciteitsprijs op – 48 cent zat. Heb je veel panelen dan dit op den duur wel serieus geld kunnen kosten.
Omvormer uitzetten
Het klinkt raar maar op zulke momenten kun je het beste de zonnepanelen uitschakelen. Het beste is om de zonnepanelen uit te schakelen op de omvormer zelf of via de app (als je omvormer dit ondersteund). Vaak uit- en inschakelen via de meterkast is niet aanbevolen. De elektronica in je omvormer krijgt dan namelijk elke keer weer een piek te verwerken wat de levensduur van de omvormer kan verkorten.
Zonneplan is al bezig om het afschakelen van de zonnepanelen te integreren met hun dynamische tarieven. De omvormer schakelt dan automatisch uit op het moment dat je voor terugleveren moet betalen.
Het uitschakelen van de zonnepanelen lijkt geldverspilling, maar op de momenten dat de prijzen zo negatief zijn, is er een overschot aan elektriciteit. Het is voor de belasting van het elektriciteitsnet dan juist gunstig om stroom te gebruiken. Bovendien krijg je geld voor het gebruiken van al deze overtollige stroom. Financieel gezien is het dus zeker niet ongunstig, om de zonnepanelen op die momenten uit te schakelen.
Thuisbatterij
Wanneer je een dynamisch energiecontract hebt kan een thuisbatterij erg interessant zijn. Dit geldt ook als je zonnepanelen hebt. Je laad je batterij op wanneer de uurtarieven laag zijn en wanneer je overschot hebt van je zonnepanelen.
Wanneer de batterij eenmaal goed vol zit gebruik je de opgeslagen elektriciteit zelf in de avonduren wanneer de tarieven weer hoog zijn. Heb je veel capaciteit over dan kun je zelfs uit je batterij terug gaan leveren op het net. Je krijgt dan een relatief hoog bedrag per kWh voor de elektriciteit die je eerder goedkoop hebt ingekocht.
Thuisbatterijen zijn nu nog duur, maar doordat de ontwikkelingen op gebied van de productie steeds sneller gaan, worden deze batterijen op steeds goedkoper.
Er zijn zelfs thuisbatterijen die dit hele proces voor je kunnen automatiseren zodat je er zelfs aan kunt verdienen.
Energy sockets
Een handig hulpmiddel om je energieverbruik inzichtelijk te maken is een energy socket. Deze energy sockets noemt men ook wel slimme stekkers. Je kunt hiermee niet alleen het energieverbruik van een bepaald apparaat meten maar ook in en uit laten schakelen op de momenten die jij wilt. Hiermee kun je je energieverbruik sturen naar de momenten dat je veel energie opwekt, of op momenten dat de elektriciteitsprijs laag is.
Homewizard heeft een handige energy socket die je met een app kunt bedienen en uitlezen. Je kunt een weekprogramma instellen wanneer de socket moet in en uitschakelen.
In de betaalde versie (€ 0,99 per maand) van de app kun je de stekker laten schakelen op basis van het overschot aan opgewekte elektriciteit. Op die manier kun je bijvoorbeeld een close-in boiler slim laten schakelen.
Wi-Fi P1 meter
Met de Wi-Fi P1 meter van Homewizard kun je thuis je totale energieverbruik meten. Zo kun je bekijken hoeveel je in totaal verbruikt en teruglevert aan het net.
Conclusie
Is een dynamisch energiecontract interessant in combinatie met zonnepanelen? Jazeker! Dit geldt vooral wanneer je panelen niet precies op het zuiden liggen. Maar ook wanneer je meer verbruikt dan je opwekt, is het gunstig. En natuurlijk wanneer het omgekeerde het geval is: je wekt meer op dan je verbruikt. Dit vanwege de lage terugleververgoeding.
Alleen in het geval wanneer je net zoveel verbruikt als dat je opwekt, is een dynamisch contract (nog) niet gunstig. Dit zal na verloop van tijd wel veranderden wanneer de salderingsregeling wordt afgebouwd. De verwachting is dan ook dat steeds meer mensen in de toekomst voor een dynamisch energiecontract zullen gaan.
Heb je een thuisbatterij dan is een dynamisch energiecontract helemaal interessant. Je kunt dan op goedkope momenten elektriciteit inslaan en op de dure momenten zelf gebruiken of verkopen.
Met een dynamisch contract is het in ieder geval altijd lonend om zoveel mogelijk je eigen opgewekte energie, zelf te gebruiken. Vanuit milieuoogpunt en de belasting van het energienet is dit ook het beste. Vooral als je je verbruik goed kunt sturen zoals bij boilers en elektrische auto’s is een dynamisch contract interessant. Je moet er wel wat meer tijd in steken en het leuk vinden om met steeds met energietarieven bezig te zijn. Is dat geen bezwaar dan kun je flink geld besparen op de energierekening.
